Prof. Dr. Selda BEREKET YÜCEL'in kaleminden
Su, Maden Suyu ve Egzersiz
MADEN SUYU İLE DAHA SAĞLIKLI BİR SPOR HAYATI MÜMKÜN!
Profesyonel sporcular beslenme programlarına dahil edecekleri doğal minerallerle çok daha sağlıklı ve başarılı bir spor hayatı sürdürebilirler. Peki mineraller bakımından zengin olan maden suyu sporcuların günlük beslenme programına eklendiğinde neler değişir?
İşte maden suyunun içerisinde bulunan ve vücut gelişimine destek olan minerallerin etkileri:
Demir
Kansızlığa neden olan ya da olmayan demir eksikliği atletlerde çok yaygındır ve fizyolojik kapasiteye etkisi olduğu düşünülür. Yapılan birçok çalışmada halk arasında demir deposu olarak bilinen ferritin düzeyi düşük olan sporcularda, demir takviyesi yapıldığında kandaki hemoglobin ve ferritin değerinde artış gözlemlenmiştir. Özellikle demir takviyesi yapılan sporcuların yoğun egzersiz sırasında kandaki oksijen taşıma kapasitesinin; kullanmayan sporculara göre çok daha fazla olduğu; bunun da spor performanslarına olumlu yönde yansıdığı görülmüştür. Bu da beraberinde yorgunluğa karşı kişinin dayanıklılık performansının yanı sıra gücünü de artırmıştır.
Kalsiyum
Yük kullanılmadan yapılan egzersizlerde kalsiyum kaybı gelişir. Dışarıdan kalsiyum alımı bu kaybı azaltabilir. Bazı çalışmalarda kalsiyum kaybı ile kas fonksiyonlarını bozan hormonal değişiklikler de gelişebildiği gösterilmiştir. Günlük 800 mg üzerinde kalsiyum desteği alan sporcularda egzersizle gelişen kalsiyum kaybının azaldığı hatta kalsiyum seviyelerinde artış olduğu gösterilmiştir.
Magnezyum
Magnezyum; kas kitlesinin korunması için önemli bir elementtir. Egzersiz, yoğunluk içeriğine göre değişen oranlarda magnezyum metabolizmasını etkiler. Hafif-orta şiddette uzun egzersizlerde magnezyum seviyesi artarken şiddetli egzersizlerde seviye azalır. Magnezyum atletik performans ve kas gücünü artırır. Magnezyum ayrıca vücudu kontrol eden önemli hormonların da sağlıklı ve düzgün bir şekilde çalışması için hayati bir rol üstlenir. 4 haftalık bir süreçte düzenli olarak günde 300-500 mg magnezyum alımı kas performansını artırır, egzersizle tetiklenen iltihaplanmayı azaltır, DNA hasarını ve stres hormonu olarak da bilinen kortizol düzeyini düşürür.
Fosfat
Genelde sodyum fosfat olarak kullanılır. Yapılan çalışmalarda bisikletteki sprint süresini, güç, yoğun egzersiz sırasında kişinin kullandığı maksimum oksijen miktarını, dinlenme halindeki nabzı ve kalp fonksiyonlarını geliştirdiği gösterilmiştir.
Çinko
Yoğun egzersiz sırasında kişinin kullandığı maksimum oksijen miktarını ve yoğun aralıklı antrenman kapasitesini artırır. Kan pıhtılaşmasını azaltır, aerobik performansı artırır. Plazma çinko değerinin artışı bakır değerini azaltırken, çinko ve bakır oranı ile insülin ve insülin direnci değerleri (HOMA2-IR) artar.
Sodyum
Sıcak havalarda yüksek doz sodyum verilen atletlerin egzersiz toleransının daha yüksek olduğu görülmüştür. İnaktif durumdaki atletlerde sodyum vücut kitlesini ve yağını artırırken yoğun egzersiz sırasında kişinin kullandığı maksimum oksijen miktarının sabit kaldığı görülmüştür. Plazma hacminin arttığı, arteryel kan basıncının daha yüksek olduğu bu durumda inaktif dönemdeki sporcularda yoğun egzersiz sırasında kişinin kullandığı maksimum oksijen miktarının sabit kalması için sodyum kullanımı düşünülmüştür.
Selenyum
Egzersize cevap olarak serbest oksijen radikallerini temizleyen glutatyon peroksidaz enzimini artırdığı görülmüştür. Eksikliğinde dayanıklılığın azaldığı görülmüştür. Uzun süreli egzersizle tetiklenen oksidadif stres varlığında selenyum kullanılabilir.
‘Mucize İçecek Maden Suyu’ adlı kitabımızda Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Begüm Özüekren Kasapoğlu’nun hazırladığı ‘Maden Suyunun Sporcu Beslenmesindeki Önemi’ adlı çalışmasından derlenmiştir.
İlgili Makaleler
Op. Dr. Begüm ÖZÜEKREN KASAPOĞLU'nun kaleminden
Sağlıklı Bir Spor Hayatının Yolu Doğallıktan Geçiyor!
Op. Dr. Begüm ÖZÜEKREN KASAPOĞLU'nun kaleminden
Egzersiz Yaparken Vücudunuzu Susuz Bırakmayın!
Op. Dr. Begüm ÖZÜEKREN KASAPOĞLU'nun kaleminden
Sporcu Beslenmesinde Altın Destek: Maden Suyu…