Doç.Dr. Muhammet Emin Çam'ın kaleminden
Sodyumun Fizyolojisi ve Farmakolojisi
Doğal minerallerle kemik sağlığınızı korumaya destek olmanın yolu çok basit. Beslenme programınıza maden suyu eklemeniz yeterli.
Kemiklerinizin %45’ini mineraller oluşturur
Kemik; su, organik madde ve inorganik maddelerden oluşur. Kemikteki inorganik maddeler olan mineraller kemiğin yaklaşık %45’ini oluşturur. Kemikte bulunan mineraller kalsiyum, fosfor, flor, potasyum, magnezyum, bakır, bor, çinko gibi minerallerdir. Bu minerallerin her birinin kemik sağlığında önemli fonksiyonu vardır.
Kemik erimesinin nedeni bakır eksikliği olabilir!
Demir metabolizmasında önemli rol oynayan bakırın eksikliğinde anemi, kemik iliği baskılanması, osteoporoz görülebilir. Erişkin bir insan vücudunda yaklaşık 80 mg bakır bulunur. Vücuttaki bakırın %50’si kas ve kemiklerde bulunur.
Sağlıklı büyümenin en doğal takviyesi: Manganez
Manganez; kalsiyum emilimi, kemik büyümesi, bağ dokular ve proteinlerin sentezlenmesi, besinlerin enerjiye dönüştürülebilmesi için vücudun ihtiyacı olan önemli bir mineraldir. Kanın pıhtılaşmasında ve kan şekerinin düzenlenmesinde görevleri vardır. Manganez vücutta düşük konsantrasyonda ve karaciğer, kemik, böbrek, pankreas gibi organlarda yaygın olarak bulunur.
Kemik yapımında aktif mineral: Kalsiyum
Maden suları kalorisiz ve yüksek kalsiyum seviyelerine sahip olması nedeniyle önemli bir kalsiyum kaynağı olarak görülür. Kalsiyum kemik yıkım ve yapımında etkili bir mineraldir. Vücuda alınan kalsiyum yetersiz geldiğinde kemikte depolanan kalsiyum kullanılmaya başlar. Bu da zamanla kemiklerin zayıflamasına ve kırılgan hale gelmesine yol açar. Yetişkinlerde, menopoz sonrasında kadınlarda ve yaşlılarda kemik erimesini engellemek ve kemik mineral yoğunluğunun korunması için yeterli kalsiyum alımı gerekir. Kalsiyum minerali düşünüldüğünde akla ilk süt gelir. Ancak yapılan araştırmalarla mineralli suların da kalsiyum açısından süt kadar etkili olabileceği gösterilmiştir.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), 1 yaşına kadar bebeklerin günlük 400 mg; 1-9 yaş arası 700 mg, 10-18 yaş arası 1300 mg; erkeklerin 65 yaşına, kadınların menopoz dönemine kadar günlük 1000 mg kalsiyum tüketmesi gerektiğini belirtmektedir. Menopoz döneminde ise hızlanan kemik kaybının etkilerini azaltmak için günlük alım en az 1300 mg, yine hamilelik döneminde 1200 mg olmalıdır.
Kalsiyum eksikliğinde; diş, kemik, tırnak yapısında güçsüzlük ve bozulmalar, eklem-kas-kemik ağrıları, göz ve cilt sağlığında bozulmalar, saçlarda incelme ve dökülmeler, ruh sağlığında bozulmalar, unutkanlık, sürekli yorgunluk, kalp kası çalışmasında bozulmalar nedeniyle kalp rahatsızlıkları görülebilir.
Menopoz döneminde maden suyu tüketimi çok önemli
Östrojen bağırsaktaki kalsiyum emilimini artırır. Menopoz sonrası vücuttaki östrojen seviyelerinin azalması ile kalsiyum emilimi de azalır. Böylelikle kemik yoğunluğunda azalma ve kemik kırılmalarında artma görülür. Bu nedenle menopoz sonrasında kadınlar öncesine göre daha yüksek miktarda kalsiyum tüketimine ihtiyaç duyar. Yurt dışında yapılan bir araştırmada mineralli su tüketimiyle kalsiyum alımının kadınlarda kemik yoğunluğu üzerindeki önemi araştırılmıştır. Bu amaçla, 255 kadın katılımcı iki gruba ayrılmış, A grubu düzenli olarak yüksek kalsiyum içerikli mineralli su, B grubu ise düşük kalsiyum içeriğine sahip su tüketmiştir. İki grubun kemik yoğunluğu kıyaslandığında A grubunun kemik yoğunluğunun B grubuna göre az; ancak anlamlı derecede yüksek olduğu görülmüştür. Bu çalışma, menopoz sonrasında kadınlarda kemik kütlesini korumak için, yüksek kalsiyum içeriğine sahip suların düzenli tüketiminin önemini göstermiştir. Mineralli su tüketiminin kemik sağlığı üzerine etkisi ile ilgili yapılan çalışmalar çoğunlukla kalsiyum üzerine yoğunlaşmıştır. Ancak mineralli su tüketimi ile vücuda alınan magnezyum, potasyum ve florür gibi diğer minerallerin de kemik yapısında önemli fonksiyonları olduğu unutulmamalıdır.
‘Mucize İçecek Maden Suyu’ adlı kitabımızda Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Dilek Çoban’ın hazırladığı ‘Maden Suyunun Çocuk Beslenmesindeki Önemi’ adlı çalışmasından derlenmiştir.